Haberler
Bilim & Teknoloji
Yaşam
Kültür & Sanat
Haberler
Bilim & Teknoloji
Kültür & Sanat
Codex Atlanticus Leonardo da Vinci'nin eserleri hakkında yeni bilgiler veriyor - Bilimoloji
Leonardo da Vinci’nin yazı ve resimlerinden oluşan en büyük ve en ilginç koleksiyonlardan biri Codex Atlanticus’tur. Akademisyenler ve araştırmacılar için bu önemli eserin bakımı önemli bir zorluk teşkil etmektedir. 2006 yılında, folyoyu çerçeveleyen ve bağlayan paneli çevreleyen passe-partout (bir tür montaj) üzerinde küçük siyah lekeler bulundu. Müze küratörleri ve akademisyenler, 600. folyodan başlayarak Codex’in yaklaşık […]
Binlerce yıllık metinleri okunabilir hale getirmek için yapay zekayı kullanılıyor - Bilimoloji
Ölmemiz gerektiğini bildiğimiz halde nasıl yaşamalıyız? Bu soru, dünya edebiyatının ilk eseri olan Gılgamış destanında sorulur. Gılgamış, 4.000 yıldan daha uzun bir süre önce ölümsüzlük arayışına girdi. Tüm Babil edebiyatı gibi, destan da yalnızca parçalar halinde hayatta kaldı. Yine de bilim adamları, 19. yüzyılda yeniden keşfedildiğinden beri metnin üçte ikisini okunabilir duruma getirmeyi başardılar. Babilliler, […]
Simya ne zaman bitti? - Bilimoloji
Kraliyet yasağına rağmen, dönüşüm çabaları, simyanın bitişi için yaygın olarak kabul edilen tarihlerden çok sonra bile yeraltında devam etti. Simyacılar çaba için bir “A” notunu hak ediyor. Bilim adamı Lawrence M. Principe, metallerin dönüştürülmesi veya chrysopoeia’nın (altın yapımı) “doğal dünyayı anlamak ve onun güçlerinden yararlanmak için tutarlı teorik ve gözlemsel temellerle desteklenen ciddi ve akılcı […]
İnsanlar Amerika Kıtasına Yaklaşık 30,000 Yıl Önce Ulaşmış Olabilir - Bilimoloji
Araştırmacılar insanların 33,448 ve 28,279 yıl öncesi arasında, şu anda Meksika’nın güneyi olan yerde yaşamış olabileceklerini söylüyorlar. Eğer durum buysa, bu insanlar oraya, sıklıkla ilk Amerikalılar olarak etiketlenen insanlardan 10,000 yıldan fazla zaman önce ulaştılar. Elde edilen yeni kanıtlar, biyolojik antropolog ve arkeolog Andrew Somerville ve iki Meksikalı meslektaşının Mexico City’deki bir laboratuvarda saklanmış olarak […]
Sönmeyen Ateş Yanartaş - Bilimoloji
Antalya Kemer’den yaklaşık 35 km uzaklıkta, Çıralı ve Olimpos’un tepelerinde 230 metre yükseklikte binlerce yıldır sönmeyen ateş kaynağına sahip Yanartaş, turistlerin ilgisini çeken ilginç tatil beldelerinden biridir. Burada taşların arasından çıkan, asırlardır sönmeyen bu ateşler özellikle gece çok hoş görüntülere yol açar. Olimpos’un ateşi olarak bilinen bu alevler, ünlü şair Homeros’un meşhur İlyada destanında geçen …
Ebola Salgınıyla Mücadelede Geçmişten İlham Alınabilir - Bilimoloji
Batı Afrika’da Ebola virüsüyle savaşan günümüzün sağlık otoriteleri, enfeksiyon kontrolü konusunda ilham almak için geçmişe bakabilir. Orta Çağ’dan 20’nci yüzyılın başlarına kadar olan dönemde, Kara Ölüm olarak da bilinen veba salgınları korkulan ve tedavisi olmayan bir enfeksiyondu ve ticaret yolları boyunca hızla Avrupa’ya yayılıyordu. Bu nedenle, liman şehirlerindeki yetkililer çok uzun zaman boyunca denetim ve …
Victoria Döneminin Böcekli Mücevherleri - Bilimoloji
1891 yılında, Bayan DeJones isimli bir kadın ilk kez canlı bir mücevherle insanların karşısına çıktı. O canlı bir böceğin sırtına bir elmas bağladı ve hayvanı bir kolyenin takılacağı yer olan boynunun etrafında uçmak üzere eğitti. En azından, Entomological News’da yer alan hikaye buydu. Bu hikaye gerçek olmasa bile, zamanın trendi kesinlikle buydu. 1863 yılında, Godey’s …
Philadelphia 1918 Pandemisini Nasıl Atlattı? - Bilimoloji
Tüm yıkıcılıklarına rağmen, tarihsel anlamda pandemiler hakkında bir unutkanlık yaşanıyor. Ve bu olayların yaptığı hasarlar genellikle kolektif olarak değil, kayıpları deneyimleyen insanlar tarafından bireysel olarak hatırlanıyor. Din adamı Francis E. Tourscher, 1919 yılında daha yeni Philadelphia’yı kırıp geçirmiş olan grip salgını sırasında hemşire olarak çalışan rahibelerden ilk elden bilgiler topladı. Rahibelerin hikayeleri yüzden fazla sayfayı …
Antik Mısır’a Ait Bir Gizem Daha Keşfedildi - Bilimoloji
Mısır’daki Nil Deltası’nda, ilk firavunların iktidara gelmesinden çok daha öncesine dayanan, yaklaşık 7000 yıllık bir köy bulundu. Köyü keşfeden ve bulguları Live Science’da yayınlanan Fransız ve Mısırlı arkeologlardan oluşan ekibe göre, bu köy Nil Deltası’nda bugüne dek keşfedilen en eski köylerden biri olma özelliğini taşıyor ve inceleme sonuçları Mısır’da tarımın nasıl geliştirildiğine dair ipuçları sağlayacak. …
Sofra Düzeninin Mucidi: Ziryab - Bilimoloji
Yemeklerde önce çorba, sonra ana yemek, son olarak da tatlı servisi yapılır. Modern kültürün neredeyse evrensel bir parçası olan bu uygulamanın kökenini hiç merak ettiniz mi? Bu uygulamanın kökeni Ziryab lakabı ile tanınan Endülüslü şair, müzisyen ve alim Ebü’l-Hasen Alî b. Nâfi’ye (789-857) dayanmaktadır. Gençliğinde köle olan Ziryab, modern yemek kültüründe iz bırakan Müslüman düşünürdür. …
Öyle Bir Duvar Ki Gizemi Çözülemiyor - Bilimoloji
1948 yılında Britanyalı diplomat Alec Kirkbride Ürdün üzerinde uçarken kilometrelerce uzunlukta, yokluğun ortasında, hiçbir amaca hizmet etmiyormuş gibi duran bir duvar fark etti. 60 yıl önce Kirkbride’ın keşfettiği ve amacı konusunda şaşırdığı bu duvar 70 yıldır arkeolog ve tarihçileri şaşırtmaya devam ediyor. Bu yazımızda bu gizemli duvarı ele alacağız. Kirkbride’ın fark ettiği duvarın ismi Khatt …
Uzaktan Öğrenimin Üç Yüzyılı - Bilimoloji
Bugünlerde öğrenciler, öğretmenler, profesörler ve ebeveynler uzaktan öğrenimin nasıl işlediği hakkında oldukça fazla şey öğreniyor. Ama uzaktan öğretim ve öğrenim yepyeni bir şey değil. Bu aslında, mikrobiyolog Roy D. Sleator’ın da yazdığı gibi, Zoom’dan, Google Sınıf’tan ve hatta internetten bile çok daha eski olan bir uygulama. Sleator uzaktan öğrenimin başlangıç tarihini 1728’e dayandırıyor. Bu stenografi …
Tarih Değiştiren Tapınak: Göbeklitepe - Bilimoloji
İngiltere’deki Stonehenge’den 6 bin 600, Mısır Piramitleri’nden 7 bin 100 yıl daha eski, günümüzden 11 bin 600 yıl öncesine tarihlenen bir inanç merkezi olan Göbeklitepe, şimdiye kadar ortaya konan birçok arkeolojik görüşü çürüten bir keşif oldu. Açığa çıkarılan tapınağın önemi, tapınağı yapanların yerleşik hayata geçmemiş avcı-toplayıcı insanlar olması. Sanılanın aksine yerleşik hayata geçişte ekonomik ya …
13 Bin Yıl Önce Kadınlar İnsanların Hayatta Kalmasında Büyük Rol Oynadı - Bilimoloji
Yaklaşık 1300 yıl boyunca devam eden ve aniden başlayan aşırı soğuk iklim koşullarının hüküm sürdüğü Genç Dryas dönemi, aşağı yukarı 12.800 yıl önce başladı. Bu döneme ait arkeolojik kanıtlar, bu aşırı soğukların insanları nasıl etkilediğini ve hayatta kalma konusunda kadınların ne kadar önemli bir rol oynadığını ortaya koymaya yardımcı oluyor. Bazıları bu soğukların insanları fazla …