Haberler
Bilim & Teknoloji
Yaşam
Kültür & Sanat
Haberler
Bilim & Teknoloji
Kültür & Sanat
Geçtiğimiz aylarda Amerikan Psikoloji Derneği ve ABD Genel Cerrahı sağlık tavsiyeleri yayınladı. Gençlere, ebeveynlere ve politika yapıcılara yönelik endişe ve tavsiyeleri, iki eğilimin iç içe geçtiğini gösteren artan bir araştırma grubunu ele aldı. Gençler sosyal medyayı daha fazla kullanıyor ve ruh sağlıkları zarar görüyor. Iowa Eyalet Üniversitesi’ndeki araştırmacılar basit bir müdahalenin yardımcı olabileceğini buldular. İki […]
Modifiye edilmiş bir Sovyet Tu-95 bombardıman uçağındaki havacılar, 30 Ekim 1961 sabahı, taşıdıkları 60.000 kiloluk metal canavarı uçağın bomba bölmesinden attılar. Uçağın 26 fit uzunluğundaki devasa paraşütü, Barents Denizi’ndeki uzak kuzey Rus takımadaları olan Novaya Zemlya’nın üzerindeki boş gökyüzüne doğru inişini yavaşlattı. Uçağın pilotları daha sonra uçağı geri döndürdü ve olabildiğince hızlı uçtu. Teslim ettikleri […]
Örneğin, Japonya gibi teknolojik açıdan daha gelişmiş bazı ülkelerde imalat işletmelerinde insan kaynaklarının yerine robotlar sıklıkla kullanılıyor. Ancak bu her zaman geçerli değildir, çünkü bir yandan verimliliği arttırmak için insanların yerini alırken diğer yandan da insanlara çalışmak için ek fırsatlar yaratır. Makineler yalnızca geliştirildikleri veya programlandıkları görevleri tamamlayabilirler; Kendilerinden başka bir şeyi tamamlamaları istendiğinde sıklıkla […]
Örnek:Karmaşık prosedürleri hassasiyet ve doğrulukla gerçekleştirebilen, insan hatası riskini azaltan ve sağlık hizmetlerinde hasta güvenliğini artıran robotik cerrahi sistemlerinin kullanılması. Örnek:Sıfır riskin bir örneği, bir üretim tesisindeki tam otomatik bir üretim hattıdır. Robotlar tüm görevleri yerine getirerek tehlikeli ortamlarda insan hatası ve yaralanma riskini ortadan kaldırır. Örnek:Müşterilere her zaman, her yerde anında yardım sağlayabilen çevrimiçi […]
NASA’nın Spitzer Uzay Teleskobu’ndan yapılan gözlemlere göre, olivin adı verilen yeşil bir mineralin minik kristalleri, gelişmekte olan bir yıldızın üzerine yağmur gibi düşüyor. Bu tür kristaller, oluşan yıldızların etrafında çöken tozlu gaz bulutlarında ilk kez gözlemleniyor. Gökbilimciler hala kristallerin oraya nasıl ulaştığını tartışıyorlar, ancak büyük olasılıkla suçlular embriyo halindeki yıldızdan uzaklaşan gaz jetleridir. Ohio’daki Toledo […]
Yeni bir çalışmada, bir grup araştırmacı yapay zekanın, özellikle de büyük dil modellerinin (LLM’ler) sosyal bilim araştırmalarını nasıl yeniden tanımlayabileceğini vurguluyor. Waterloo’da psikoloji profesörü olan Igor Grossmann, “Bu makalede keşfetmek istediğimiz şey, sosyal bilim araştırma uygulamalarının yapay zekanın gücünden yararlanmak için nasıl uyarlanabileceği, hatta yeniden keşfedilebileceğidir” dedi. Waterloo Üniversitesi, Toronto Üniversitesi, Yale Üniversitesi ve Pennsylvania […]
Geçen haftalarda ABD’nin kuzeydoğusunu etkisi altına alan orman yangını dumanının astrofizikle ve evrendeki yerimize ilişkin tarihi arayışla şaşırtıcı bağlantıları var. Eğer şu anda alevler içinde olan milyonlarca dönümlük Kanada ormanlarının dumanından etkilenen on milyonlarca insandan biriyseniz, güneşin asık suratlı kırmızımsı bir küre olarak tehditkâr bir şekilde size baktığı bulanık kahverengi bir gökyüzünün altında yaşamanın nasıl […]
Toz fırtınaları, evlerini tertemiz tutmaya çalışan herkes için sadece bir baş belasıdeğil, aynı zamanda çok gerçek bir sağlık tehlikesi ve büyük bir ekolojik endişekaynağıdır. Toz ve havadaki diğer partikülleri solumaktan kaynaklanan solunumsorunları, dünya çapında başlıca ölüm nedenlerinden biridir. Daha da kötüsü, ülkeden ülkeye ve kıtadan kıtaya serbestçe dolaşan toz parçacıklarıpatojenleri yayabilir ve muhtemelen salgın hastalıkların […]
Yaklaşık 12 gönüllü en az 60 gün boyunca yatakta kalmayı kabul etti. Neden mi? Uzay bilimleri araştırmaları için. Ancak durum sanıldığı kadar basit değil. Gönüllülerin yemek, duş ve doğa çağrıları gibi günlük aktivitelerini sadece yataklarından gerçekleştirmeleri ve bir omuzlarının her zaman yatağa değmesi gerekiyor. Bunun dışında bisiklete binme ve spinning gibi aktiviteleri de yatakta kalarak […]
MIT Profesörü Simon Johnson, “Uzun zamandır refahı paylaşmak için mücadele ediyoruz” diyor. “Ailenizin sizi Avrupa’da görmeniz için sürüklediği her katedral, daha yüksek üretkenliğin mümkün kıldığı umutsuzluğun ve kamulaştırmanın bir sembolüdür.” Bir bakışta, bu 2023’teki yaşamla ilgili görünmeyebilir. Ancak her ikisi de ekonomist olan Johnson ve MIT’den meslektaşı Daron Acemoğlu bunun böyle olduğunu düşünüyor. Teknoloji ekonomik […]
ChatGPT gibi yapay zeka teknolojileri bugünlerde her şeyi yapıyor gibi görünüyor: kod yazmak, müzik bestelemek ve hatta profesyonel fotoğrafçılar tarafından çekildiğini düşüneceğiniz kadar gerçekçi görüntüler oluşturmak. Bu yeteneklere bir de insan gibi düşünmeyi ve tepki vermeyi ekleyin. BYU’da yapılan yeni bir araştırma, yapay zekanın karmaşık anket sorularına tıpkı gerçek bir insan gibi yanıt verebildiğini kanıtlıyor. […]
ChatGPT-4’ün arkasındaki grup olan OpenAI, sohbet robotunun en son sürümünün problem çözmede çok daha iyi olduğunu ve çoğu profesyonel ve akademik sınavda “insan düzeyinde performans” elde ettiğini belirten bir rapor yayınladı. Rapor ilginç bir okuma sunuyor, ancak bazı kaynakların bildirdiği gibi, bu son sürümün yetenekleri hakkında endişeler olabilir. Örneğin, diğerleri bazı işlerin artık risk altında […]
Keşfedildiği tarihe atfen GRB 221009A olarak adlandırılan yeni kaynağın şimdiye kadar kaydedilen en parlak gama ışını patlaması (GRB) olduğu ortaya çıktı. Bugün Astrophysical Journal Letters’da yayınlanan yeni bir çalışmada, GRB 221009A’nın radyo dalgalarından gama ışınlarına kadar uzanan gözlemleri, Astrofizik Merkezi | Harvard ve Smithsonian’ın Hawaii’deki Milimetre Altı Dizisi (SMA) ile yapılan kritik milimetre dalga gözlemleri […]
Teknolojik gelişmeler, galaksimizdeki gök cisimleri hakkında potansiyel olarak yeni keşiflere yol açabilecek uzay araştırmaları için heyecan verici olanaklar açtı. Robotlar, diğer gezegenleri, özellikle de Dünya’da bulunanlara benzer bazı elementlere ev sahipliği yaptığı bilinen güneş sistemindeki karasal bir gezegen olan Mars’ı keşfetmek için özellikle umut verici araçlar olduklarını kanıtladılar. Mars’ın ve yüzeyinin keşfi, geçmiş veya şimdiki […]
İngiltere’deki sıcak hava dalgası, büyük miktarda güneş enerjisi üretilmesine yardımcı oluyor- ancak uzmanlar, en yüksek düzeyde elektrik üretimi için gereken ısı miktarının çok üstünde bir sıcaklığın olduğunu söylüyor. Ticaret kuruluşu Solar Energy UK, son birkaç günde İngiltere’nin elektriğinin yaklaşık %10’unun güneşten geldiğini gördüğünü söyledi. Ancak CEO’su Chris Hewett şöyle diyor: “Isı, güneş panellerinin verimliliğini biraz […]
Güneybatı Araştırma Enstitüsü’nden bir bilim insanı, Mars’ın güney kutbundaki buz örtüsünün altındaki buz taneleri veya tortular arasında muhtemelen tuzlu suyun bulunduğunu doğrulamaya yardımcı olmak için -145 derece Fahrenheit kadar soğuk buz-tuzlu su karışımlarının özelliklerini ölçtü. SwRI jeofizikçisi Dr. David Stillman tarafından yürütülen laboratuvar ölçümleri, ESA’nın Mars Express yörüngesindeki MARSIS yeraltı sondaj radarı tarafından tespit edilen […]
Bu hafta Webb ekibi, teleskopu NIRCam cihazına hizalama konusunda ilerleme kaydetmeye devam etti. Optik bileşenleri anlamak için verileri almak arasında, bilim araçlarını kontrol etmeye devam ediyoruz. NIRSpec cihazı, her biri 0,1 x 0,2 milimetre boyutunda çeyrek milyon minyatür hareketli pencereden oluşan bir mikro deklanşör dizisi içerir. Mikro deklanşör dizisi, bilim insanlarının, arka plandaki pencereleri veya […]
ScienceAlert tarafından hazırlanan bir rapora göre, gökbilimciler, Dünya’dan 980 ışıkyılı uzaklıkta bulunan SVS 13 isimli bir ikili yıldız sistemi etrafında aynı anda oluşan üç gezegen sistemi tespit ettiler. Gözlemler, benzeri görülmemiş bir ölçekte, gezegen sistemlerinin erken oluşumu hakkında yeni bilgiler sağlıyor. İKİ YENİDOĞAN YILDIZ Yıldızlar, yoğun moleküler gaz bulutları kendi yerçekimleri altında çöküp dönmeye başladığında […]
Eğer düzenli bir internet kullanıcısıysanız muhtemelen NFT’leri duymuşsunuzdur. Peki NFT nedir ve neden bu kadar olay oldular? Temel bilgilerden başlayalım. “NFT”, Fungible Token anlamına gelen bir kısaltmadır. Her dosyanın yeniden üretilebilir olduğu dijital bir dünyada, Non-Fungible Tokens, tek bir değer birimini temsil eden özel bir dijital dosya türüdür. NFT’ler, kendilerine değer veren benzersiz tanımlayıcılara ve […]
Paragraf ve Londra Queen Mary Üniversitesi’nden araştırmacılar, organik ışık yayan diyotlarda ITO’nun yerini alan tek katmanlı bir grafen anot ile bir Organik Işık Yayan Diyotun (OLED) başarılı bir şekilde üretildiğini gösterdi. Yeni çalışma Advanced Optical Materials dergisinde yayınlandı. İndiyum, yerkabuğunda bulunan en nadir dokuz elementten biridir ve AB’nin kritik malzemeler listesinde yer almaktadır. Bununla birlikte, […]
İlaç-hedef etkileşimi, kimyasal bileşikler ve protein hedefleri arasındaki etkileşimlerin tanınmasını ifade eden ilaç keşfinde öne çıkan bir araştırma alanıdır. Kimyagerler, 2017 yılında Nature dergisinde yayınlanan bir makaleye göre, ilaca benzer özelliklere sahip 1060 bileşiğin yapılabileceğini tahmin ediyor – bu, Güneş Sistemi’ndeki toplam atom sayısından daha fazla. Bir ilacı geliştirmek ortalama olarak 14 yıl sürüyor ve […]
Uzay teleskobu, tam konuşlandırmayı sağlamak için bir dizi önemli adımı başarıyla tamamladı ve şimdi Dünya’dan 1,5 milyon kilometre uzaktaki nihai hedefine devam edecek. James Webb Uzay Teleskobu (JWST) tamamen monte edildi. Altın kaplama altıgen reflektörlerden oluşan 6,5 metre genişliğindeki ana aynası, hafta sonu döndürülerek yerine yerleştirildi. 25 Aralık’ta Fransız Guyanası’ndan bir Ariane 5 roketiyle paketlenip […]
Big Bang’den günümüze kadar Evren birçok dönemden geçmekte. Karanlık enerji sonuncuyu müjdeliyor. Evren dün olduğu gibi bugün de aynı değil. Her geçen dakika,insani zaman ölçeklerinde algılanamaz olsa bile, birçoğu ölçülebilir bir dizi ince ama önemli değişiklik meydana geliyor. Evren genişliyor, bu da en büyük kozmik yapılar arasındaki mesafelerin zamanla arttığı anlamına geliyor. Bir saniye önce, […]
Sayısız gecikmenin ardından, şimdiye kadar yapılmış en büyük uzay teleskobu Noel Günü’nde uzaya fırlatıldı ve görevine 2022’nin ortalarında başlayacak. James Webb Uzay Teleskobu (JWST) nihayet fırlatıldı. Uzun bir gecikme dizisi ve bütçe aşımlarından sonra, şimdiye kadarki en büyük uzay teleskobu, kozmosun en zorlu gizemlerinden bazılarını çözmek için yola çıktı. Devasa teleskop, fırlattığı roketin içine sığacak […]
Nature dergisinde yayınlanan yeni bir çalışmada araştırmacılar, Dünya’dan 31 ışıkyılı uzaklıkta olan gezegenin, bugün bilinen yaklaşık 5.000 ötegezegen (kendi güneş sistemimizin dışındaki gezegenler) arasında dünyanın kütlesinin yarısına sahip, en hafiflerinden biri olduğunu gösteriyor. Çapı 9.000 kilometrenin biraz üzerinde – yani Mars’tan biraz daha büyük. Ekip, gökbilimcilerin çok küçük gezegenlerin özelliklerini bile belirleyebildiğini gösterdiğinden, araştırmanın “ikinci […]
Yeni bir çalışmada, genetiğiyle oynanmış E. coli, glikozu yiyip ardından onu benzinde bulunan moleküllere dönüştürmeye yardımcı oluyor. Şekeri benzinde bulunan hidrokarbonlara dönüştürmek kulağa modern simya gibi geliyor ve bilim insanları yaptığı tam da bu oldu. Yakında Nature Chemistry’de yayınlanacak bir çalışmada, araştırmacılar, glikozu (bir şeker türü) olefinlere (bir tür hidrokarbon ve benzini oluşturan çeşitli molekül […]
Zetabayt çağı geliyor. Bilgisayar devinin bir blog yazısı, Microsoft Research’ün DNA formatında çok daha hızlı okumaya ve yazmaya olanak veren yeni bir yöntem geliştirdiğini ortaya koyuyor. DNA depolama, geçmiş on yılların disketleri ve CD’leri gibi eskiyecek bir sistem olmadığı için son yıllarda artan bir ivme kazandı – sonuçta her birimiz, DNA-işlemenin veri kapasitesinin ve hesaplama […]
Trinity College Dublin ve Bath Üniversitesi’ndeki araştırmacılar, yakın zamanda, köpekler gibi dört ayaklı hayvanları içeren animasyonların kalitesini iyileştirmeye yardımcı olabilecek derin sinir ağlarına dayalı bir model geliştirdiler. Oluşturdukları çerçeve, araştırmacıların yüksek kaliteli animasyonlar ve video oyunları üretmek için en son teknolojilerden bazılarını sunduğu bir etkinlik olan MIG (Hareket, Etkileşim ve Oyunlar) 2021 konferansında sunuldu. Araştırmayı […]
Cobionix sağlık, temiz teknoloji ve konaklama sektörlerinde kullanılabilir. Birçoğu iğne fikrini sevimsiz ama yararlı olarak görüyor ve aşıların hiç olmadığı kadar önemli olduğu bir zamanda, bu tür duygular COVID-19 aşınızı çok daha zor hale getirebilir. Şimdi, University of Waterloo’nun amiral gemisi teknoloji başlangıç inkübatöründe kurulan bir şirket, kas içi enjeksiyon yapabilen ilk robotunu tanıttı. Robotun […]
NASA’nın Jüpiter’in buzlu uydusu Europa’ya ilişkin Hubble Uzay Teleskobu gözlemleri, kalıcı su buharının varlığını ortaya çıkardı – ancak gizem o ki, yalnızca bir yarım kürede var. Europa, buzlu yüzeyinin altında yaşam için elverişli koşullar sunabilecek uçsuz bucaksız bir okyanus barındırıyor. Bu sonuç, gökbilimcilerin buzlu uyduların atmosferik yapısını anlamalarını geliştiriyor ve kısmen Güneş’ten yarım milyar mil […]
Mühendisler, mıknatıs kullanarak uzay çöplerini temizlemek için yeni bir teknik geliştirdiler. İnsanlar uzayda daha çok seyahat ettikçe, hizmet dışı bırakılan uydulardan ve geçmiş uzay fırlatmalarından kaynaklı hızla çoğalan uzay çöpü sorunu, uzay yolculuğu için giderek daha fazla tehdit oluşturuyor, ancak mühendisler, yörüngedeki işleri nasıl toparlayacakları konusunda yeni bir fikirleri olduğunu düşünüyorlar. Utah Üniversitesi’nden Profesör Jake […]
Virjinya meşe yaprağının 60 kat büyütülmüş bu yakından görünümünde, trikom adı verilen koruyucu yapılar beyaz, damarlar camgöbeği ve stomalar mor renktedir. JASON KIRK/BAYLOR COLLEGE OF MEDICINE, NIKON SMALL WORLD En yaygın nesnelerin yakından görünümü, sıradan şeylerin bile muhteşem görünmesini sağlayabilir. 2021 Nikon Small World fotomikroskopi yarışmasında birinci olan güney virjinya meşe yaprağının alt tarafına bir […]
Hem de sadece 0.23 nanometrelik küçük bir yarıçap ile. Bir sanatçının bir kara delikten güç alan bir kuasar tasviri.ESO/Wikimedia Commons İnsanoğlu ilk çağlardan beri evrendeki en öngörülemeyen ve rahatsız edici olayları açıklamak istemiştir. Astronomi çalışmaları tüm uygarlıklarda olmasına rağmen, kuyruklu yıldızlar veya tutulmalar gibi daha “öngörülemeyen” astronomik olaylar “talihsizlik alametleri” ve/veya “tanrıların gazabı” olarak kabul […]
Her hafta, Mars’a keşif araçları, turistler ya da en yaygın olarak uydular taşıyan bir roket daha uzaya fırlatılıyor gibi görünüyor. “Uzayın kalabalıklaşıyor olduğu” fikri birkaç yıldır var ama uzay tam olarak ne kadar kalabalık? Ve daha da ne kadar kalabalıklaşacak? Dünya’nın yörüngesine yerleştirilen birçok uydu kullanılmaz hale geldi ve atmosferde yandı ama binlercesi hala varlığını […]
NASA’nın Perseverance isimli uzay aracı Mars’tan ilk iki örneğini aldı. Perseverance 1 Eylül’de, Rochette adı verilen yassı bir kayayı deldi ve yaklaşık bir parmak boyutundaki bir tüpü taşla doldurdu. Bu ileri incelemeler için Dünya’ya gönderilecek olan ilk örnek. 7 Eylül’deyse, uzay aracı aynı kayadan ikinci bir örnek daha aldı. Şimdi, bu örneklerin ikisi de aracın […]
Kastan yapılan ve kevlardan daha sağlam ve dayanıklı gibi görünen yeni bir sentetik lif geliştirildi. St. Louis’teki Washington Üniversitesi’nde bulunan McKelvey Mühendislik Okulu’ndan araştırmacılar tarafından geliştirilen bu kas lifleri, canlı doku kaynaklarından elde edilmek yerine, özel olarak tasarlanmış mikroplarla oluşturuldular. Bu yeni lifler, ayakkabı bağcıklarından kemerlere ya da hatta tam giysi parçalarına kadar birçok uygulamada […]
76 yıl boyunca, Plüton sevilen dokuzuncu gezegendi. Plüton’un Güneş Sisteminin küçük gezegeni olması ve uydusu Charon’un boyutunun onun yarısı kadar olması kimsenin umurunda değildi. Onun eğik ve garip yörüngesi de kimseyi rahatsız etmiyordu. Plüton tuhaf bir gezegendi ama o bizim tuhaf gezegenimizdi. 2006 yılının Ağustos ayında, Uluslararası Astronomi Birliği (IAU) Plüton’u dışarıda bırakan yeni bir […]
Astronomlar ilk kez, Jüpiter’in uydusu Ganymede’in atmosferinde su buharı kanıtı buldular. Bu su buharı, uydunun yüzeyindeki buzlar süblimleştiğinde; yani katı halden gaz haline dönüştüğünde oluşuyor. Nature Astronomy’de yayınlanan çalışmada, bilim insanları bu keşfi yapmak için NASA’nın Hubble Uzay Teleskobunun yeni ve arşivsel veri setlerini kullandılar. Daha önceki araştırmalar, Güneş Sistemi’ndeki en büyük uydu olan Ganymede’in […]
NASA’nın Mars’ta bulunan en yeni altı tekerlekli robotu Perseverance, eskiye ait yaşam işaretleri aramak üzere bir krater tabanı boyunca epik bir yolculuğa başlıyor. Bu, uzay aracı ekibinin rotaları planlamak, yollanacak talimatları hazırlamak ve hatta rotalarını haritalandırmaya yardımcı olması için özel 3 boyutlu gözlükler takmakla çok meşgul olduğu anlamına geliyor. Ama uzay aracı, güçlü bir otomatik […]
Plastikler kullanışlı, ucuz ve son derece popülerler. Her yıl, dünya genelinde 350 milyon tondan fazla plastik üretiliyor. Bunlar çok çeşitli kimyasalları içeriyorlar ve bunların arasında insanlar ve çevre için önemli bir risk oluşturan maddeler de bulunuyor. Ancak plastiklerde bulunan kimyasalların sadece çok az bir bölümü halk tarafından biliniyor ve çok az bir bölümü üzerinde kapsamlı […]