Haberler
Bilim & Teknoloji
Yaşam
Kültür & Sanat
Haberler
Bilim & Teknoloji
Kültür & Sanat
İlk İslâm Orduları Nasıl Organize Edildi? – Derin Tarih
İlk İslâm Orduları Nasıl Organize Edildi?Doğan Mert DemirAralık 2022Arap tarihinde ordu nizamının tesisinin altında yatan başat güç şüphesiz İslâm’ın kendisidir. Cahiliye döneminde kabilenin her ferdi birer savaşçıydı. Hz. Peygamber ﷺ döneminde orduya katılan Müslümanların savaş ve sefer sırasında r
Mehmed Âkif, Hersekli Ârif Hikmet’i Neden Severdi? – Derin Tarih
Mehmed Âkif, Hersekli Ârif Hikmet’i Neden Severdi?İsmail GüleçAralık 2022Mehmed Âkif Ersoy’un şiirlerinde yer verdiği ve muhabbetle bahsettiği dostlarından biri de Hersekli Ârif Hikmet’tir. Ona göre Ârif Hikmet, benzeri nadir görülecek fazıl ve bilgili kimselerdendir. Kendine has bir şiiri vardır ve
“Asım” Kitabı Nasıl Bir Gelecek Tasavvuruna İşaret Eder? – Derin Tarih
“Asım” Kitabı Nasıl Bir Gelecek Tasavvuruna İşaret Eder?İsmail KaraAralık 2022Safahat’ın altıncı kitabı olan ve Süleyman Nazif’in “bir mucize-i şiir” ifadesiyle karşıladığıAsımkitabı şiirdeki başarılarından ötede aynı zamanda çağdaş Türk ve İslâm düşüncesinin tartışageldiği birçok problemi ve kavram
Mutasavvif Şair Abdülaziz Mecdi Tolun – Derin Tarih
Mutasavvif Şair Abdülaziz Mecdi TolunDursun GürlekAralık 2022Edebiyat tarihimizin pek bilinmeyen simalarından biri de Abdülaziz Mecdi Tolun. 37 yaşında kapıldığı manevî bir cezbeyle Ahmed Amiş Efendi’ye intisap eden Abdülaziz Mecdi Efendi, dostları tarafından âlim, zeki bir şair olarak tanımlanır. B
Âsım’ın Nesli Nasıl Yetişir? – Derin Tarih
Âsım’ın Nesli Nasıl Yetişir?Süleyman DoğanAralık 2022Hayatı boyunca Müslümanların içinde bulunduğu açmaz ve problemlerin çözümü için fikrî ve amelî cihette çaba sarf eden Âkif, istikbali kuracağını düşündüğü gelecek kuşakları Âsım’ın Nesli metaforuyla tavsif etmişti. Onun çizdiği çerçevede ilim ve i
Dosya No: İrtica-906 – Derin Tarih
Dosya No: İrtica-906Mirza Mahmut DemirAralık 2022Ülkesinden uzakta geçirdiği gönüllü Mısır sürgünü (1925-1936) boyunca, Mehmed Âkif sürekli takibata uğramıştı. Türkiye’de dönemin devlet ricâli gerekli görmüş olmalıydı ki, gittiği ve kaldığı yerler, görüştüğü ve konuştuğu kimseler ayrıntılı bir şekil
Misyonerlerin İstanbul’u Ağ Gibi Saran Çocuk Bahçesi Projesi – Derin Tarih
Misyonerlerin İstanbul’u Ağ Gibi Saran Çocuk Bahçesi ProjesiNorman StoneAralık 2022İnsanlık 1895’te elektrikli aydınlatmaya kavuşmuş, 1896’da bisiklet sürmüş, 1897’de daktilo kullanmış, 1898’de ise bir sinema filmi izlemişti. Birkaç yıl içinde de Freudyen analiz yapabilecek, uçakla seyahat ede
“Dedem Küsmediyse, Benim Buna Ne Hakkım Var!” – Derin Tarih
“Dedem Küsmediyse, Benim Buna Ne Hakkım Var!”Selma ArgonAralık 2022Mehmed Âkif Ersoy’un torunu Selma Argon Hanımefendi 2011 yılından beri dedesinin âdeta sesi olup onun mücadelesini ve dava şuurunu Türkiye’yi karış karış gezerek anlatmaya gayret ediyor. Bu 11 yıl zarfında, halkla buluşmaları sırasın
Evel Zaman İçinde, Dolmabahçe Camii Önünde… – Derin Tarih
Evel Zaman İçinde, Dolmabahçe Camii Önünde…H. Yıldırım AğanoğluAralık 20221858’de İstanbul Beyoğlu’nda Tünel semti yakınlarında bir fotoğrafçı dükkânı açan Abdullah Biraderler önce Sultan Abdülaziz’in, sonra da Sultan II. Abdülhamid’in saray fotoğrafçılığına atanırlar. 40 yıl boyunca İstanbul’daki i
Hasta Yatağında Âkif’i Ağlatan Gazel – Derin Tarih
Hasta Yatağında Âkif’i Ağlatan GazelFulya İbanoğluAralık 2022Mısır Apartmanı’ndaki dairesinde hasta yatarken Âkif’i ziyaret edenlerden biri de Osman Kemâlî Efendi. Bir cuma günü, namazdan sonra Neyzen Halit Dede, Gelibolulu Neyzen İbrahim Ethem, Ali Haydar Kokgil’le birlikte gerçekleştirdiği bu ziya
Âkif’in Sadık Dostu, Hâmisi, Velinimeti: Abbas Halim Paşa – Derin Tarih
Âkif’in Sadık Dostu, Hâmisi, Velinimeti: Abbas Halim Paşaİbrahim BozbeşparmakAralık 2022Vefalı bir dost, gönlü ve ufkuyla bulunmaz bir sohbet arkadaşı ve her türlü sıkıntıda gölgesine sığınılacak bir ulu çınar… Abbas Halim Paşa, Âkif için tüm bunlardı. Kendi deyişiyle velinimetiydi. Abbas Halim Paşa
Ne Söylense Az Gelir – Derin Tarih
Ne Söylense Az GelirTaha KılınçAralık 2022“Bütün hayatında rüyasını gördüğü iki seyahat var ki, bunları yapamayacak: Hindistan ve İspanya seyahatleri. Bir mektupta, bu iki seyahatten sonra neler yazacağını okuyoruz:‘… Nasip olursa, nisan içinde İspanya’ya giderek “Elhamra” harabesini görmek, sonra İ
Malazgirt Kadim Bir Şehrin Anatomisi – Derin Tarih
Malazgirt Kadim Bir Şehrin AnatomisiMehmet Sait SütcüAralık 2022Savaştan bir asır önce Bizans İmparatoru VII. KonstantInos Porphyrogennetos, oğlu ve halefi için kaleme aldığı De Admınıstrando Imperıo adlı metinde Erciş ve Malazgirt’in düşmesi halinde Konstantinopolis’in de düşeceğini yazmıştı. Haklı
Siyasetnâmelerden Miras Kalan Dört İstihbarat Prensibi – Derin Tarih
Siyasetnâmelerden Miras Kalan Dört İstihbarat PrensibiFaruk ŞimşekAralık 2022İstihbarat, bugün olduğu gibi tarihteki devlet ve hükümdarların da müracaat ettiği bir haber alma yöntemidir. Peki, devlet yöneticilerine yol göstermeyi amaçlayan siyasetnâme geleneğinde bu konuda neler yazılmıştı? Gelin bi
Hollywood’a Sıçrayan Kızıl Tehlike – Derin Tarih
Hollywood’a Sıçrayan Kızıl TehlikeMehmet ÖnderAralık 2022Soğuk Savaş döneminin başlamasıyla Amerika’da komünistlere karşı âdeta bir cadı avına girişilir. 9 Şubat 1950’de senatör McCharty’nin parti toplantısında komünistlere bilgi sızdırdığını açıkladığı 205 kişinin yargılanmasıyla başlayan soruşturm
31 Mart’ı Tetikleyen Hasan Fehmi Suikasti – Derin Tarih
31 Mart’ı Tetikleyen Hasan Fehmi SuikastiOsman AtasoyAralık 2022II. Meşrutiyet’in ilanıyla birçok alanda hissedilir bir serbestiyet doğmuş; muhalif gazeteciler ülkeye dönmüş, birçok yeni gazete ve dergi yayına başlamıştı. Ancak aynı süreçte II. Abdülhamid’e karşı birleşenlerin arasındaki fikir ayrıl
Dârussaâde Ağası Moralı Beşir – Derin Tarih
Dârussaâde Ağası Moralı BeşirOktay TürkoğluAralık 2022Osmanlı tarihinin en ilginç şahsiyetlerinden olan Moralı Beşir Ağa, devlette üstlendiği görevlerin yanında, sanatçı hüviyetiyle de dikkat çekiyordu. Mahir bir hattat olarak, bıraktığı izleri bugün de temâşa etmek mümkün… İstanbul’un farklı köşele
Osmanlı’dan Yugoslavya’ya Miras Kalan Mevlevîhaneler – Derin Tarih
Osmanlı’dan Yugoslavya’ya Miras Kalan MevlevîhanelerMikail Türker BalAralık 2022Mevlevîhaneler Balkanlar’da sosyo-kültürel yapının ihtiyaçlarına göre farklı vazifeler üstlendiler; kimi zaman bir aş evi, kimi zaman yolcuların barındığı bir zaviye olarak hizmet ettiler. Ayrıca İslâmî sanat ve zanaatla
Tartışmalı Harekât: Sarıkamış – Derin Tarih
Tartışmalı Harekât: SarıkamışHüseyin YürükAralık 2022“Bu, eski ressamların tasvir etmekten hoşlandıkları şekilde ölümün zaferi idi. Dört yıl bu dağlarda kurtlara insan etinden ziyafetler çekilmişti. Ölüm, her yana dolu dizgin saldırmış, seçmeden avlamıştı. Uğursuz tırpan durmadan bir saat rakkası gi
Osmanlılar Rumeli’ne Nasıl Yerleşti? – Derin Tarih
Osmanlılar Rumeli’ne Nasıl Yerleşti?Samet TınasAralık 2022Tahminen 1352 yılında Süleyman Paşa’nın Rumeli’ne geçişiyle birlikte Türkler Avrupa’ya yerleşti ve 20. asrın başına kadar burada kaldılar. Bu başarının ardında Osmanlıların takip ettiği fetih siyaseti vardı. Zira Balkanlar’daki fetihler kılıç
Millî Mücadele’de Stalin Ve Enver Paşa’nın “Beyaz Ruslar” Manevrası – Derin Tarih
Millî Mücadele’de Stalin Ve Enver Paşa’nın “Beyaz Ruslar” ManevrasıMehmet PoyrazAralık 2022Bolşevik karşıtı Beyaz Rusların oluşturduğu Beyaz Ordu’nun kumandanı General Pyotr Vrangel 1920’nin kasım ayı ortalarından itibaren kalabalık bir donanmayla İstanbul’a doğru yola çıkar. Fransa’nın Millî Mücade
Vazelon Manastırı – Derin Tarih
Vazelon ManastırıCanan AytaşAralık 2022Bugün Trabzon’un Maçka ilçesine bağlı Kiremitli köyü sınırlarında yer alan, Zabulon Dağı’nda 1200 metre yükseklikteki sarp bir kaya üzerine, inançlı Hıristiyanlar tarafından 270’li yıllarda inşa edilen Vazelon Manastırı hem tabiatın hem de tarih kaçakçılarının
Siz Hangi Mehmed Rauf’a Bakmıştınız? – Derin Tarih
Siz Hangi Mehmed Rauf’a Bakmıştınız?Fatma Türk ToksoyAralık 2022İlk psikolojik romanımız olanEylül’ün yazarı dışında edebiyat dünyamızda dört Mehmed Rauf daha olduğunu biliyor muydunuz? Her biri farklı tarz ve üslupta eserler kaleme alan beş Mehmed Rauf’u kendilerine mahsus hasletleri, vasıfları, za
Hindistan Dârulharp mi Dârulislâm mı? – Derin Tarih
Hindistan Dârulharp mi Dârulislâm mı?Deniz ÇıkılıAralık 2022“Mevcut şartlar altında Hindistan’ın şer’an durumu nedir?” sorusuna cevap niteliğindeki 1803 tarihli meşhur fetvasında Abdülazîz Dihlevî, bir beldenin dârulislâmdan dârulharbe dönüşebilmesi için küfür ahkâmının hâkim olup uygulanması, o bel
İtalya’nın Trablusgarb’ı İşgaline Karşı Senûsiyye Cihadı – Derin Tarih
İtalya’nın Trablusgarb’ı İşgaline Karşı Senûsiyye CihadıKadir ÖzköseKasım 2022Libya’nın merkez addedildiği Senûsiyye cihadında Senûsîler Tunus ve Cezayir’in bağımsızlığı için mücadele verirken, bir yandan da Sudan, Çad, Somali, Nijer, Kongo topraklarında Sahraaltı coğrafyasının istiklali adına diren
Dükçü Îşân – Derin Tarih
Dükçü ÎşânYusuf Sami KamadanKasım 202217. yüzyıldan itibaren çığ gibi büyüyen Rus emperyalizmine karşı direnç gösteren hareketlerden bazılarına sûfîler liderlik etmişti. Şeyh Şâmil’in öncülüğündeki destansı mücadele bunun en meşhur örneklerinden. Türkistan’ın işgali sonrasında Ruslara karşı girişile
İstiklâl Harbi’nde Mevlevîler Ve Bektâşiler – Derin Tarih
İstiklâl Harbi’nde Mevlevîler Ve BektâşilerHülya KüçükKasım 2022TBMM’nin kuruluşunda iki başkan vekilinin de şeyh, daha doğrusu çelebi olması dikkat çekicidir: Konya mebusu ve Mevlânâ Dergâhı Postnişini/Şeyhi Abdülhalîm Çelebi ile Kırşehir Mebusu ve Bektâşî Şeyhi Ahmed Cemâleddîn Çelebi Efendi. Bu,
Cezayir’de Fransızlara Karşı Direniş – Derin Tarih
Cezayir’de Fransızlara Karşı DirenişNurullah KoltaşKasım 20221832-47 yılları arasında Cezayir’in bağımsızlığı için Fransız ordusuna karşı 15 yıl mücadele eden Emir Abdulkâdir, devlet adamlığı hüviyetinin yanında arifane bir şahsiyete sahipti. Şam’da geçen sürgün yıllarını ilim halkalarına iştirak ed
Nakşibendîlerin Sömürgeci İngilizlere Karşı Mücadelesi – Derin Tarih
Nakşibendîlerin Sömürgeci İngilizlere Karşı MücadelesiNecdet TosunKasım 202219. yüzyılda Hindistan’ı sömürgeleştiren İngilizlere en sert tepki gösteren gruplardan biri Nakşibendiyye tarikatı mensuplarıydı. Ortadoğu’daki petrol yataklarını ele geçirmek amacıyla Osmanlı Devleti’ni parçalamak isteyen İ
Şeyh Mansur’dan Şeyh Şâmil’e Müridizm – Derin Tarih
Şeyh Mansur’dan Şeyh Şâmil’e MüridizmMustafa BudakKasım 2022Kafkasya’da bağımsızlık mücadelesinin fitilini Müridizm hareketinin lideri Şeyh Mansur ateşlemişti. NakşibendÎliğin bir koluna intisap eden Çeçen asıllı Şeyh Mansur, Kafkas halklarını direniş için birleştirmeyi başardı. Onun şehit edilmesin
Ahmed Şerîf Es-Senûsî – Derin Tarih
Ahmed Şerîf Es-SenûsîMehmet DoğanKasım 2022Millî Mücadele’yi İslâm dünyasında emperyalistlere karşı direnişin bir cephesi olarak değerlendiren ve bu saikle Ankara’ya gelen Ahmed Şerîf es-Senûsî, yakın tarihimizin zikredilmeyen kahramanlarından biri. Afrikalı bir arabın, hele hele bir tarikat liderin
Seyyid Fadl Paşa – Derin Tarih
Seyyid Fadl PaşaMusthafa UjampadyKasım 2022Yemen kökenli Bâ Aleviyye tarikatını Güney Hint topraklarına taşıyan şahsiyetlerden olan Seyyid Alevî b. Sehl’ın oğlu Seyyid Fadl babasının vefatının ardından kısa sürede bölge Müslümanlarının dinî ve siyasî temsilcisi haline geldi. Sömürgeci İngilizlerin b
Dengeyi Bulmak – Derin Tarih
Dengeyi BulmakTaha KılınçKasım 2022Dağıstan’ın Gimri köyüne, uzun ve zorlu bir yolculuğun ardından ulaşmıştık. İmam Şâmil’in doğduğu, çocukluğunu geçirdiği ve havasını soluduğu topraklardaydık nihayet. İlk izlenimlerim, hakkında okuduklarımı teyit ediyordu: İmam’ın çelik gibi karakterini ve işgale k
Bir Mâzi Var Onu Nasıl Silelim? – Derin Tarih
Bir Mâzi Var Onu Nasıl Silelim?Canan AytaşKasım 2022Batman’ın Hasankeyf ilçesinden, sular altında kalma riski taşıyan eserlerin nakillerinin gerçekleştirilerek muhafaza edildikleri mekân olarak tasarlanan Hasankeyf Kültürel Park alanındaki yapılardan biri de emsalsiz mimarisiyle dikkat çeken Zeynel
Patrona Halil İsyanı Ve Üç Paşanın Hazin Sonu – Derin Tarih
Patrona Halil İsyanı Ve Üç Paşanın Hazin SonuOktay TürkoğluKasım 2022Lâle Devri’ni sonlandıran Patrona Halil İsyanı sırasında Sultan III. Ahmed asileri taleplerinden vazgeçiremeyince Sadrazam Damat İbrahim Paşa, Kaymak Mustafa Paşa ve Kethüdâ Mehmed’in cesetleri isyancılara teslim edilmiştir. Üç akr
Bir Gün Ola Açıla Baht-I Siyâhım Der Budin – Derin Tarih
Bir Gün Ola Açıla Baht-I Siyâhım Der Budinİsmail GüleçKasım 2022Budin’in 1686’da kaybedilmesi Osmanlı yurdunda büyük bir üzüntüye sebep olur. Memleketin her köşesine yayılan bu kara haberle birlikte bir türkü de kulaktan kulağa yankılanır. Şehrin küffar eline geçmesinin hüznünü Budin’in dilinden anl
Osmanlı Şehirleşmesi Akıncı Beylerin Vakıf Faaliyetleriyle Gerçekleştirilmişti – Derin Tarih
Osmanlı Şehirleşmesi Akıncı Beylerin Vakıf Faaliyetleriyle GerçekleştirilmiştiBüşra GürKasım 2022Kuruluş dönemi fetih hareketlerinde boy gösteren gazi beyler Osmanlı Devleti’nin meşhur akıncı ailelerinin çekirdeğini teşkil eder. Bunlardan biri olan Gazi Evrenos Bey “uçların beyi” sıfatı ve müstahkem
Tarihî Hafıza, Sinema Ve Angelopoulos – Derin Tarih
Tarihî Hafıza, Sinema Ve AngelopoulosMehmet ÖnderKasım 2022Sinema kuramcısı Prof. Irini Stathi, yeni Yunan sinemasının yeni bir Yunanistan tasavvuru ortaya koymaya çalışan sanatçılardan oluştuğunu ve bu yönetmenlerin de Küçük Asya felaketinden sonra ülkelerinde yaşanan acıyı dindirmede tek ümit olar
Demirbaş Şarl Ruslardan Kaçıp Osmanlı’ya Sığındı – Derin Tarih
Demirbaş Şarl Ruslardan Kaçıp Osmanlı’ya SığındıArif Emre GündüzKasım 202217. yüzyılda gittikçe güçlenerek Baltık Denizi’nde söz sahibi olan İsveç, Danimarka ve Rusya ile karşı karşıya gelmişti. Bu tarihler, 15 yaşında tahta geçmiş XII. Karl, nam-ı diğer Demirbaş Şarl idaresindeki İsveç’in Osmanlıla