Haberler
Bilim & Teknoloji
Yaşam
Kültür & Sanat
Haberler
Bilim & Teknoloji
Kültür & Sanat
Batı ABD’deki bütün orman yangınlarının yarısından fazlasının kaynağı bilinmiyor. Yapay zeka bunu değiştirebilir. Bu makale aslen Grist‘te yayımlandı. Birleşik Devletler tarihindeki en kötü orman yangını felaketlerine biri haline gelen şeyin pek çok sebebi vardı. Alevler Ocak ayında Los Angeles genelinde hiddetlenmeden önce, sekiz ay boyunca neredeyse hiç yağmur yağmamış ve çalıyla kaplı manzara kupkuru kalmıştı. […]
Geniş dil modelleri yapay zeka alanında gerçekleşen etkileyici bir ilerleme. Fakat insan seviyesinde kabiliyetlere ulaşmaya uzağız. Yapay zeka yüz yıllardır bir hayal olmuştu fakat hesaplama gücü ve veri analizinde kaydedilen devasa ilerleme sebebiyle daha yeni “viral” oldu. ChatGPT gibi geniş dil modelleri (LLM’ler) aslında çok ileri bir otomatik tamamlama formu. Bu kadar etkileyici olmalarının sebebiyse […]
Mühendislik şaşırtıcı derecede basit ve olağanüstü ölçüde zekice. Uçmanın oldukça sıradan bir olay olduğu bu çağda bile, bir uçakta yaptığınız ilk yolculukla ilgili asla unutmadığınız bazı şeyler vardır. Uçak kalkışa doğru hızlanırken koltuğunuza doğru geri itilmenin verdiği o heyecan, ilk türbülans krizinize eşlik eden o stres ve lavabodaki höpürtü sesi. Bu endişe verici gürültü, bir […]
Oliver Taylor, kendin-yap kovanında 40.000 kadar fazla arının vızıldıyor olabileceğini tahmin ediyor. 13 yaşındaki çocukların pek çoğu yaz tatillerini bilgisayar oyunu oynayarak veya kamplara katılarak geçirebiliyor olsa da Oliver Taylor özel olarak tasarlanan, 3 boyutlu yazılmış bir arı kovanı inşa etmiş; yatak odasında. ABD’nin Utah eyaletinde yaşayan Oliver, bu kendin-yap böcek yaşam alanını yatak odasındaki […]
Gökbilimciler, Edward Hubble varlığını doğruladıktan bir asır sonra bile Andromeda galaksisiyle ilgili yeni detaylar öğreniyor. Bu bilgiler kozmik mahallemizi ve daha geniş evreni daha iyi anlamamıza yardımcı oluyor. NASA bu haftanın başlarında, Samanyolu galaksisinin bu sarmal ikizinin detaylı son görüntülerinin yanında enerji dalga boylarının semavi bir seslendirmesini de yayımladı. Samanyolu galaksisinin dışarıdan çekilmiş bir görüntüsünü […]
2024 YR4’ün Dünya’ya çarpma ihtimali yüzde 3,8 kadar yükseldi. Bu makale aslen The Conversation‘da yayımlandı. Bu yılın Ocak ayında, 2024 YR4 isimli bir asteroitle alakalı bir bildirim aldığımda sabahki dersime hazırlanıyordum. Dünya’ya çarpma olasılığının olağan dışı derecede yüksek olduğunu söylüyordu. Dünya’yı asteroitler gibi davetsiz misafirlerden korumak uzmanlığımın bir parçası olduğundan, öğrencilerim ve meslektaşlarım hemen neler […]
Fakat hangi tip mantık kullandıklarını test etmek kolay değil. Bu makale aslen The Conversation‘da yayımlandı. Bir maymun, güvercin veya balık, bir insan gibi mantık yürütebilir mi? Bilim insanları bu soruyu gittikçe daha yaratıcı şekillerde test ediyor. Şimdiye kadar bulduklarımız ise zannettiğinizden daha karmaşık bir tablo ortaya koyuyor. Bir basketbol turnuvasında turnuva ağacını doldurduğunuzu hayal edin. […]
1925’te ortalama bir Amerikalı’nın yaşam süresi 58 yıldı. Frederick Grant Banting 1921 yılında hayvanlardan nazıl insülin izole edileceğini keşfettiğinde, 2. Dünya Savaşı gazisi ve eski bir çiftlik işçisi olan bu genç Kanadalı doktor diyabetin cebirini sonsuza dek değiştirmişti. 1920’lere kadar bu hastalık, ergenlik öncesi diyabetli çocukların yüzde 80’den fazlasının hayatını kaybetmesine sebep olmuştu. Banting’in buluşu, […]
Fil Mary, duşun kraliçesi. Berlin Hayvanat Bahçesi’nde yaşayan bir çift fil, bir hortumu nasıl esnek bir duş başlığı biçiminde kullanacaklarını çözmüş. Bu filler temizlenmek için su kullanmakla kalmıyor, aynı zamanda suyu da kapatıyorlar; bunu yaparken birbirlerine şaka yapma amacı güdüyor olabilirler. Gözlemlenen bu davranışlar dün Cell Press bülteni Current Biology‘de yayımlanan bir çalışmada detaylarıyla anlatılırken, […]
Dünya’nın güzelliği; Nabimya’dan Kanada’ya kadar. Eğer bir saniyeliğine izin verirseniz, gezegenimiz sizi büyüleyebilir. 11’nci Uluslararası Yılın Manzara Fotoğrafçısı yarışmasında Jüri Başkanı olan Peter Eastway’e göre Dünya’nın güzelliğini yakalamak için “Sabır, sebat ve kararlılık” gerekiyor. Çok hızlı hareket ederseniz, etrafınızdaki dünyanın büyüleyici detaylarını kaçırırsınız. Bu yılın yarışmasında dünya çapından 3.500’ü aşkın başvuru kabul edilmiş. Andrew Mielzinski, […]
Ebeveynlerin insan kokusu yüzünden kayıp yavruyu reddetmesi bir efsaneden ibaret. Baharın gelip çatması, etrafımızdaki doğal alanlara pek çok değişim getiriyor. Çiçekler açıyor, yaprak dökmüş ağaçlar yapraklarla doluyor ve arada sırada da bebek kuşlar bu ağaçlardan düşüyor. Pek uçmamış bu kuşlardan biriyle karşılaşmış ve onlara en iyi nasıl bakacağınızı merak ettiyseniz, doğru yere geldiniz. Yuvasından çıkmış […]
Heyecan veren bulgu, bu benekli büyük kedinin halen Bangladeş’in bazı kısımlarında yaşadığını gösteriyor. Leoparların nesli dünya çapında “neredeyse tehdit altında” ve Bangladeş’te ciddi tehlike altında oldukları belirtiliyor. Bu yüzden ülkenin kâr amacı gütmeyen Yaratıcı Koruma Birliği (CCA) organizasyonundaki ekip üyeleri, foto kapanları leopar fotoğrafları yakaladıklarında çok heyecanlanmışlar. Bu büyük benekli kediler, Bangladeş’in Hindistan ve Myanmar […]
Bitki tabanlı et alternatiflerinin ekonomik ve çevresel yönden uygulanabilirliği halen tartışılsa da, uzmanlar deniz ürünleri endüstrisinin mevcut haliyle savunulamaz olduğu konusunda büyük ölçüde hemfikir. Aşırı avcılık, aralarında plastik kirliliği ile denizlerde toplu bir biyoçeşitlilik çöküşünün de içinde bulunduğu sayısız ekolojik sorun meydana getiriyor. Araştırmacılar deniz ürünleri alternatifleriyle yıllardır deneyler yapıyordu ancak bir firma, ürününü nihayet […]
Gıdalardan başka bozulan şeyler de var. Gıdaların son kullanma tarihleri çoğumuzun anladığı bir şey. Tamam, çok da anlamıyoruz; birçoğumuzun kafası karışık ve bu kafa karışıklığı da gıda israfına katkıda bulunuyor. Fakat genel olarak, son kullanma tarihinden önce yersek yiyeceklerin tadının daha iyi olacağını ve yiyeceklerin bu tarihlerden çok sonra güvenli olmayabileceğini biliyoruz. Ancak çoğu kişinin bilmediği […]
ABD’nin Arkansas eyaletinde yaşayan bir adamın böbrek yetmezliği, olağan dışı bir durumdan kaynaklanıyor olabilir; her gün yaklaşık 3,5 litre buzlu çay içmekten… Doktorlar 56 yaşındaki hastanın böbrek sorunlarında olası sebepleri elerken dikkat çeken bir sebeple karşılaşmışlar. Hasta her gün yaklaşık 18 su bardağı buzlu çay içtiğini söylemiş. Siyah çay, böbrek taşlarına ve hatta aşırı miktarlarda […]
Koyu kavrulmuş daha kuvvetli değildir ve kahve su kaybetmenize neden olmaz. Sabahları bir (veya dört) fincan kahve içmeyi seviyorum. Tadı, çekirdekleri öğütme ritüeli ve evet, kafeinden aldığım destek hoşuma gidiyor. Güne başlamanın güzel bir yolu kahve. Fakat her güzel şeyin olduğu gibi kahve de bazen yanlış anlaşılıyor. Hem bir kahve sever hem de bir bilim […]
Geçen yıl evde yapılan DNA testlerinin sayısı büyük bir artış göstererek, dünya çapındaki milyonlarca insana genlerinin nasıl çalıştığına dair yepyeni fikirler verdi ve bu insanların, genetik hastalık risklerini tahmin etmesine yardımcı oldu. Fakat bilgi, tehlikeli bir şeydir. Yapılan yeni araştırmada, bu türden genetik bilgilerin bilgilendirici olmasının yanısıra, dönüştürücü de olabildiği öne sürülüyor: DNA sonuçları bir […]
Sizin için dokuz yöntem denedik. Pizza siparişi verirseniz, muhtemelen birkaç saat içerisinde yok olacaktır. O yuvarlak hamur ekmeği, erimiş peynir, sıcak domates sosu ve görünürde sayısız malzeme ihtimaline dair karşı konulmaz bir şey var. Keşke pizza hep bu şekilde kalsaydı. Yine de, ertesi gün buzdolabını didik didik ararken dünden kalmış o pizza dilimine direnmek kolay […]
Eğilip siper almak mı? Daha çok içeri girip orada kalarak… Rusya’nın Severodvinsk şehri sakinleri, 8 Ağustos 2019’da muazzam bir patlamaya şahit olmuştu. Tam olarak ne yaşandığını çözmeye çalışan dünya çapındaki uzmanlar, patlamanın Burevestnik isimli nükleer bir seyir füzesinin enkazı kurtarılırken gerçekleşen nükleer bir tepkimeden kaynaklandığını ileri sürmüşlerdi. Beş bilim insanının ölümüne sebep olan patlama, yakındaki […]